Σε γενικές γραμμές, όλοι έχουμε ένα ή περισσότερα ψυχολογικά τραύματα. Άλλα σοβαρά, άλλα λιγότερο, άλλα μικρά, όχι όμως ασήμαντα. Κάθε ψυχολογικό τραύμα, επηρεάζει τη συμπεριφορά μας. Και ως συνέπεια αυτού, διαμορφώνει και το κοινωνικό μας περίγυρο. Πολλές φορές ένα ψυχολογικό τραύμα, διαμορφώνει μία συμπεριφορά που οδηγεί σε άλλα μικρότερα ή μεγαλύτερα και καταλήγουμε σε περίπλοκες και δύσκολα συμπεριφορικά μοτίβα με διάφορες ψυχοσωματικές συνέπειες. Μπορεί πχ να είμαστε παχύσαρκοι λόγω κάποιου ψυχολογικού τραύματος, το οποίο να οδηγήσει σε “body shaming” και να προκύψουν επιπλέον φοβίες.
Αρχικά, να πω τι θεωρώ προσωπικά ψυχολογικό τραύμα. Θεωρώ το αρνητικό γεγονός, τώρα μνήμη, που με εμποδίζει στις επιλογές μου. Όπως όταν πχ ακουμπήσουμε ένα τριαντάφυλλο και μας τσιμπήσει το αγκάθι, την επόμενη φορά είμαστε επιφυλακτικοί στο να πιάσουμε ένα τριαντάφυλλο.
Επίσης, δε θεωρώ πως ένα ψυχολογικό τραύμα θεραπεύεται. Κι αυτό γιατί εκτός απο μνήμη, σε αρκετές φορές με το καιρό έχει γίνει και ανακλαστικό, κι ακόμα κι αν ξεχάσεις κάτι, παραμένει το ανακλαστικό. Και εν τέλει, έχεις μία συμπεριφορά χωρίς να ξέρεις γιατί. Πρέπει να θυμάσαι την αιτία του τραύματος, για να την επεξεργαστείς, να βγάλεις μία λογική και συμπεράσματα από αυτή και μετά να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου ώστε να αποφεύγεις αυτή τη “λάθος” συμπεριφορά. Οπότε δε θεραπεύεις κάτι, απλά μαθαίνεις να ζεις με αυτό.
Σε όλα αυτά παίζει σοβαρό ρόλο η μνήμη. Όταν μπορείς και θυμάσαι τι έχει συμβεί μπορείς να βρεις τις αιτίες και να προσπαθήσεις να μάθεις απο αυτές. Να βρεις τους λόγους κτλ. Βέβαια, αυτό καταλήγει πολλές φορές να είναι μεγάλη ιστορία. Γιατί πχ όταν ένας άνθρωπος σου έχει προκαλέσει ένα τραύμα και δε είναι σε θέση να σε βοηθήσει να βγάλεις άκρη. Τότε, καταλήγεις σε μία κατάσταση αναμονής. Προφανώς, συνεχίζεις να ζεις. Απλά, δε νιώθεις πλήρης.
Η διαχείριση των ψυχολογικών τραυμάτων εξαρτάται από την διανοητική ικανότητα
Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον να πούμε πως παρότι οι επιδράσεις των ψυχολογικών τραυμάτων είναι πάνω – κάτω σε όλους τους ανθρώπους οι ίδιες. Οι δημιουργία δευτερευόντων ψυχολογικών τραυμάτων και ο χρόνος αποκατάστασης εξαρτάται πολύ από τη διανοητική ικανότητα του ανθρώπου. Αυτό που λέμε ότι οι λιγότερο ευφυείς διαχειρίζονται συναισθήματα ευκολότερα. Και είναι μία παρατήρηση, που κάνω και ο ίδιος. Μου παίρνει περισσότερο χρόνο να επανέλθω από κάποιο τραύμα από άλλους φίλους και γνωστούς που τείνουν να μη σκέφτονται τόσο πολύ.
Το γεγονός οτι επανέρχονται πιο γρήγορα και ότι δεν διατηρούν πολλές μνήμες από τα τραύματα τους, τους εμποδίζει ώστε να εξελιχθούν, γιατί φτάνουν σε ένα πλαφόν, όπου η συμπεριφορά τους, τους εμποδίζει να ωριμάσουν περισσότερο. Αλλά, κοινωνικά είναι περισσότερο δραστήρια άτομα.
Από την άλλη, οι περισσότερο ευφυείς κάνουν περισσότερο χρόνο να επανέλθουν. Ωστόσο, γνωρίζουν το πρόβλημα. Οπότε, συχνά τα αποτελέσματα του τραύματος καμουφλάρονται ή διοχετεύονται σε δημιουργικότητα. Και το τραύμα συχνά δεν τους δημιουργεί πλαφόν στην εξέλιξη τους. Ωστόσο, πολλές φορές οδηγεί σε αμυντικές συμπεριφορές, όπως εργασιομανία, εμμονές με κάποιες συνήθειες κτλ. Τις περισσότερες φορές δεν είναι επικίνδυνες καταστάσεις. Αλλά είναι δείγμα ψυχολογικής δυσλειτουργίας.
Οι άνθρωποι λένε μεγάλα λόγια
Όλοι έχουμε ακούσει κάποιους ανθρώπους που σου λένε:
– Είναι καιρός να ξεπεράσεις το τάδε πρόβλημα και να προχωρήσεις παρακάτω.
Αυτοί οι άνθρωποι προφανώς δεν έχουν αντιμετωπίσει τα δικά τους τραύματα. Οπότε δεν έχουν τη κατάλληλη γνώση για να μιλήσουν. Αυτό είναι απλά ένας τρόπος, να ζητήσουν να αποφεύγει το άτομο που έχει το τραύμα, να επιδεικνύει μία συμπεριφορά. Σε κάθε περίπτωση, όταν κάποιος από το περιβάλλον του ατόμου νιώθει άβολα, και δε θέλει ή θεωρεί πως δε μπορεί να βοηθήσει καταφεύγει σε τέτοιες δηλώσεις.
Επίλυση ή καμουφλάζ τραυμάτων
Η επίλυση γίνεται με τη προσπάθεια να θυμηθείς, να δημιουργήσεις μια ιστορία. Να δεις τι σκεφτόσουνα, πως αντέδρασες, που ήσουν λάθος, που ήταν κάποιος άλλος λάθος, που ήταν σωστός, σε τι μπορεί να συνέβαλε η τύχη. Οπότε, καταλήγεις να έχεις μία εικόνα, και ξεκινάς να καταλαβαίνεις τη συνέβη και να το περάσεις απο το πλέον ενήλικο φίλτρο. Να ξαναζήσεις δηλ την τραυματική εμπειρία ως παρατηρητής. Και να αποκτήσεις μία άλλη οπτική. Οπότε, χρησιμοποιώντας αυτό το τρόπο, προσπαθείς να αποστασιοποιηθείς από μια κατάσταση. Βεβαίως δε πιάνει πάντα. Αλλά, μπορείς πλέον να δικαιολογήσεις και να διαχειριστείς τις αντιδράσεις σου. Αν μπορέσεις να έχεις κλείσιμο δηλαδή να μιλήσεις με τους ανθρώπους που σου προκάλεσαν το τραύμα και κάνεις resolve μία ένταση, είναι πάρα πολύ βοηθητικό. Αλλά, όπως ανέφερα πιο πάνω. Δεν είναι πάντα εύκολο.
